Orchis collina

Την συναντήσαμε με την κοινή ονομασία "η Κόρη του Λόφου" (collina). Την συγκεκριμένη ορχιδεά την φωτογραφήσαμε λίγο πριν τον Άγιο Μύρωνα σε εγκαταλελειμμένο λατομείο με αλκαλικά εδάφη. Φυόταν όμως σε βραχώδη τοποθεσία. Είδος με μακρά περίοδο άνθισης και πολλαπλές ανθίσεις, θα την συναντήσουμε από τον Δεκέμβριο μέχρι και τα τέλη Απριλίου. Ευδοκιμεί στην πεδινή και ημιόρεινη ζώνη. Πρόκειται για εντυπωσιακό φυτό με αρκετά πυκνή ταξιανθία που φτάνει έως και 40 εκατοστά σε ύψος. 

Orchis quadripunctata

Αυτή η μικρή ορχιδέα δεν ξεπέρνα σπανίως ξεπερνά τα 20 εκατοστά. Την φωτογραφήσαμε στον Γιούχτα οπού υπήρχε σε μεγάλους πληθυσμούς από τα χαμηλά υψόμετρα. Φύεται από την πεδινή ζώνη μέχρι και το τέλος της ορεινής. Η άνθηση της ξεκινά από τα τέλη Φεβρουαρίου και κρατά μέχρι και τις αρχές Ιουνίου. Ευδοκιμεί σε πετρώδη τοποθεσίες.

Asparagus aphyllus

Σπαράγγι
Πρόκειται για αγκαθωτό φυτό, συχνά με όψη μικρού θάμνου που έχει όμως και την ικανότητα να αναρριχάται. Σε ύψος δεν ξεπερνά το 1 μέτρο. Φύεται από την πεδινή μέχρι και το τέλος της ορεινής ζώνης και ανθοφορεί από τον Ιούνιο έως και τον Οκτώβριο. Τα άνθη του κιτρινωπά προς πράσινα. Οι νεαροί βλαστοί που εκφύονται την άνοιξη είναι βρώσιμοι.

Cyclamen creticum

Το αποκαλούν Κρητικό κυκλάμινο και δικαίως αφού ενδημεί. Θα το συναντήσουμε κυρίως στην πεδινή και στην ημιορεινή ζώνη. Σε αντίθεση με το graceum  και το hederifolium το είδος creticum έχει ανοιξιάτικη και όχι φθινοπωρινή άνθιση. Από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι και τα μέσα Μαίου θα το διακρίνουμε απο τα κατάλευκα άνθη του και τα εντελώς καρδιόσχημα φύλλα του. Φύεται κατά βάση σε πετρώδη περιοχές και συνήθως προστατευμένο σε σκιερές τοποθεσίες. Σπανιότερα έχει μία ελαφριά ροζ απόχρωση.

Orchis lactea

Αυτή την μικρή ορχιδέα πολλές φορές την ονομάζουν νυφούλα. Έχει τρίλοβο χείλος λευκό ή ροζ με ροζ στίγματα. Σε ύψος δεν ξεπερνάει τα 20 εκατοστά. Θα την βρούμε από την πεδινή μέχρι και το τέλος της ορεινής ζώνης σε περιοχές φρυγάνων αλλά και σε λιβάδια με αγριόχορτα. Ανθίζει από τον Φεβρουάριο ως και τις αρχές Μαΐου.

Valeriana asarifolia

Ενδημική βαλεριάνα της Κρήτης και της Καρπάθου, φύεται από την αρχή της ημιορεινής ζώνης σε σχισμές βράχων και γενικά σε πετρώδη τοποθεσίες. Έχει μακρύ ανθικό άξονα και λευκά άνθη που σχηματίζουν έναν κεφαλωτό κόρυμβο. Ανθίζει από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι και το τέλος του Απριλίου.

Ranunculus creticus

Ενδημική νεραγκούλα της Κρήτης που φύεται σε σχισμές βράχων. Την συναντήσαμε σε υψόμετρο 300 μέτρων περίπου. Τα φύλλα του φυτού είναι μεγάλα και σε σχήμα παλαμοειδή, οι βλαστοί του πολύκλαδοι και τα άνθη του μεγάλα κίτρινα με πέντε πέταλα. Η άνθιση του ξεκινάει από τα τέλη Φεβρουαρίου.

Reseda alba

Η λευκή ρεζεδά λιγότερο διεσπαρμένη από την κίτρινη, απαντάται στην νότια Ελλάδα από την Αττική και κάτω. Φύεται σε πολύ χαμηλά υψόμετρα και ανθίζει από τον Μάρτιο έως τις αρχές Ιουνίου. Απαντάται σε καλλιέργειες, σε παραθαλάσσιες περιοχές και σε πετρώδη τοποθεσίες. Τα λευκά της άνθη σχηαμτίζουν έναν πολύ πυκνό στάχυ.

Echium plantagineum

Πρόκειται για διετές τριχωτό φυτό. Τα άνθη του στην αρχή πριν ανοίξουν είναι κόκκινα ενώ στην πλήρη άνθιση μωβίζουν. Θα το συναντήσουμε στα πολύ χαμηλά υψόμετρα. Σε ύψος δεν ξεπερνάει το 1 μέτρο και η άνθηση του αρχίζει αργά τον Μάρτιο και κρατά ως το τέλος του Απριλίου.

Ranunculus asiaticus

Νεραγκούλα

Την φωτογραφίσαμε λίγο έξω από το Ηράκλειο σε υψόμετρο 120 μέτρα. Τα φύλλα της βάσης είναι οδοντωτά ενώ τα ανώτερα πολυσχιδή. Τα άνθη της αποτελούνται συνήθως από 5 πέταλα (κυρίως λευκά ή ρόδινα) και 5 στενά σέπαλα (χαρακτηριστικό στοιχείο διαχωρισμού της από τις ανεμώνες). Ανθίζει από τα τέλη Φεβρουαρίου έως και τον Μάιο.  Φύεται στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη. 

Calicotome villosa

Ασπάλαθος
Οι θάμνοι των ασπαλάθων κοσμούν την μεσογειακή φύση από τα μέσα Φεβρουαρίου ως τις αρχές Ιουλίου, με τα κατακίτρινα εύοσμα λουλούδια τους. Κρητικές μαντινάδες και ποιήματα αναφέρονται συχνά στον ασπάλαθο. Από κάποιους θεωρείται μελισσοκομικό φυτό, υπάρχει όμως και η άποψη ότι η μέλισσες δεν μπορούν να αντλήσουν νέκταρ από τα άνθη του. Το ξύλο του είναι σκληρό και έχει χρησιμοποιηθεί ως καυστική ύλη. Φύεται στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη, σε φρυγανότοπους και πρανή. Οι βλαστοί του είναι αγκαθωτοί, τα φύλλα του σύνθετα με τρία φυλλάρια λεία από την επάνω επιφάνεια και χνουδωτά από την κάτω. Σε ύψος φτάνει και ξεπερνάει πολλές φορές τα 2 μέτρα.

Psoralea bituminosa

 Το έχουμε συναντήσει με την κοινή ονομασία βρωμόχορτο. Παίρνει την μορφή μικρού θάμνου κρατά όμως και μια όψη που θυμίζει έρπων φυτό. Οι βλαστοί του είναι πολύ λεπτοί με σύνθετα φύλλα (τρία φυλλάρια). Τα άνθη που φύονται από τις μασχάλες των φύλλων, έχουν χρώμα μώβ - κυανό, τριχωτούς κάλυκες και σχηματίζουν κεφαλωτή ταξιανθία. Το φυτό ευδοκιμεί σε χαμηλά υψόμετρα φτάνει το 1 μέτρο σε ύψος και ανθοφορεί από τις αρχές Μαρτίου έως τον Σεπτέμβριο.

Erodium malacoides

Βελονίδα
Γενικά τα γένη αυτού του είδους αναφέρονται ως βελονίδες. Πρόκειται για ετήσιο χειμερινό φυτό που η άνθηση του ξεκινάει από τα μέσα Φεβρουαρίου και κρατάει ως τον Μάιο. Τα άνθη φέρονται σε μασχαλιαία ταξιανθία που έχει μακρύ ποδίσκο και προεξέχει αρκετά από το φύλλο. Η ταξιανθία είναι σκιάδιο. Τα άνθη φέρουν πέντε σέπαλα και πέντε πέταλα χρώματος μωβ προς φούξια. Στην συνέχεια τα γονιμοποιημένα άνθη περιέχουν πέντε μονόσπερμα καρπίδια που καταλήγουν σε μακρύ ράμφος. Αυτός είναι και ο λόγος που τα φυτά του γένους λέγονται βελονίδες. Ευδοκιμεί σε καλλιεργούμενες εκτάσεις. 

Oxalys pes-caprae

Οξαλίδα, ξινήθρα, ξινήδα
Πρόκειται για βολβώδες φυτό που σε ύψος θα φτάσει τα 40 cm, με κίτρινα φωτεινά μεγάλα άνθη. Φύεται στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη κατά κύριο λόγο. Είναι χειμερινό είδος και η άνθιση του ξεκινά από τον Ιανουάριο και κρατά ως τον Ιούνιο. Δεν είναι αυτοφυές φυτό, στον Ελλαδικό χώρο έχει εισαχθεί πριν 200 περίπου χρόνια. Παρόλα αυτά αποτελεί ένα από τα πιο εξαπλωμένα είδη. 

Euphorbia helioscopia

Γαλόχορτο
Είναι ετήσιο φυτό που ζει στην πεδινή ζώνη και κυρίως μέσα σε καλλιεργούμενες εκτάσεις. Το ύψος του δεν ξεπερνά τα τα 40 cm. Στην κορυφή των βλαστών εμφανίζονται σκιάδια με ακτίνες και από εκεί κει έπειτα βράκια φύλλα όμοια με τα φύλλα του φυτού και πρασινωπά προς κιτρινωπά άνθη. Θα το βρούμε ανθισμένο από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τον Ιούνιο.

Prasium majus

Λαγουδόχορτο
Πολυετής θάμνος με ξυλώδη βλαστούς, φύλλα καρδιόσχημα με οδοντωτά άκρα και άνθη λευκά που φέρονται πάντα σε ζεύγη, με σχήμα χαρακτηριστικό της οικογένειας των Χειλανθών. Θα το βρούμε να φυτρώνει σε δέτες και βραχώδη τοποθεσίες στα χαμηλά κυρίως υψόμετρα. Ανθίζει από τις αρχές του Φεβρουαρίου μέχρι τις αρχές Ιουνίου. Είναι αρωματικό φυτό και χρησιμοποιείται ως βρώσιμο στα τσιγαριστά (τσιτσιριστά) χόρτα για πίτες.

Thymelaea hirsuta

Φινικαλιά
Πολυετείς αειθαλείς θάμνος, που φύεται στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη. Σε ύψος δεν ξεπερνά το ένα μέτρο. Χαρακτηρίζεται ως πολύκλαδος, οι βλαστοί του φέρουν πολύ πυκνό χνούδι και τα φύλλα του είναι πολύ μικρά λογχοειδή και επικαλύπτονται. Τα άνθη του είναι κίτρινα προς λευκοκίτρινα και εμφανίζονται από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Απρίλιο. Ευδοκιμεί σε πετρώδη τοποθεσίες.

Sonchus oleraceus

Ζωχός ο κοινός
Είναι ετήσιο φυτό που ευδοκιμεί από τα χαμηλά υψόμετρα. Φυτρώνει σε χειμερινές καλλιέργειες λαχανικών και σε δενδρώνες, σε άκρες δρόμων και χαντάκια. Πολλές φορές αν το έδαφος είναι υγρό, βλαστάνει όλο τον χρόνο. ο βλαστός του μπορεί να φτάσει και το 1 μέτρο διακλαδίζεται όμως μόνο στην κορυφή. Τα άνθη του φέρονται σε ταξιανθία κεφάλιο και είναι ανοιχτόχρωμα κίτρινα προς λευκοκίτρινα. Πρόκειται για βρώσιμο φυτό που χρησιμοποιείται βραστό στις σαλάτες, συχνά με άλλα χόρτα.