Crocus oreocreticus

Κρόκος των Κρητικών Ορέων
Ενδημικός κρόκος της Κρήτης που φύεται στην ορεινή ζώνη. Τον συναντήσαμε από τα 970 μέτρα υψόμετρο και πάνω, στο Λιβάδι Κρουσώνα (Όρος Ίδη). Το ύψος του φυτού φτάνει ως τα 15 εκατοστά. Το βρίσκουμε ανθισμένο από τον Οκτώβριο και μέχρι τον Δεκέμβρη. Έχει άνθη μωβ προς σκούρα μωβ, και ακόμα περισσότερο σκούρες διακρίνονται οι νευρώσεις. Οι ανθήρες είναι κίτρινοι και τα στίγματα μακρύτερα και πορτοκαλί. Θα μπορούσε εύκολα να μπερδευτεί με τον Crocus cartwrightianus, όμως ο τελευταίος έχει πολύ μακρύτερα στίγματα που εκτείνονται εκτός του περιανθίου, έχει πιο ανοιχτή μωβ απόχρωση και των συναντάμε στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη ενώ δεν φύεται στα ορεινά. Τέλος ο Crocus oreocreticus απουσιάζει από τα Λευκά Όρη.

Echium angustifolium

Έχιο το στενόφυλλο
Μικρό θαμνωτό φυτό που φτάνει σε ύψος τα 40 εκατοστά. Βιβλιογραφικά βρήκαμε ότι η άνθηση του ξεκινάει από αρχές Απριλίου και κρατά ως τα τέλη Ιουλίου. Παρ' όλα αυτά το φωτογραφίσαμε ανθισμένο τέλη Νοεμβρίου σε υψόμετρο 110 μέτρα περίπου, βόρεια του νομού Ηρακλείου. Γενικά φύεται σε χαμηλά υψόμετρα και προτιμά τις βραχώδεις θέσεις. Από τα κόκκινα του άνθη προεξέχουν τέσσερις στήμονες. τα φύλλα του είναι στενά και γενικότερα το φυτό είναι τριχωτό.

Calendula arvensis

Καλεντούλα, Μοσκαρδίνι, Νεκρολούλουδο, Πετεινόχορτο
Ετήσιο φυτό που φτάνει σε ύψος τα 15 με 30 εκατοστά. Έχει μακρά ανθοφορία, συνήθως από αρχές Μαρτίου έως και τον Νοέμβριο, το συναντήσαμε όμως ανθισμένο αρχές Δεκεμβρίου βόρεια του νομού Ηρακλείου. Ευδοκιμεί σε χαμηλά υψόμετρα. Τα άνθη του ανοίγουν κατά την διάρκεια της ηλιοφάνειας και κλείνουν μετά την δύση του ήλιου. Είναι φυτό φαρμακευτικό. Το όνομα του προέρχεται από το λατινικό Calendae που θα πει ημερολόγιο (πιθανότατα λόγω της μακράς ανθοφορικής περιόδου).

Crocus laevigatus

 Ο κρόκος αυτός είναι από τους πιο κοινούς. Τον συναντάμε μέχρι την ορεινή ζώνη. Τα άνθη του είναι λευκά προς ελαφρά μωβ και στο εξωτερικό τους τα πέταλα φέρουν μωβ γραμμώσεις. Ευδοκιμεί σε πετρώδεις τοποθεσίες.

Ranunculus bullatus

Η Νεραγκούλα αυτή έχει φθινοπωρινή άνθιση. Ευδοκιμεί σε πετρώδεις περιοχές και σε φρυγανότοπους. Τα φύλλα της είναι συγκεντρωμένα στην βάση του φυτού, ο μίσχος του άνθους είναι τριχωτός, τα άνθη κίτρινα με 5 έως 12 πέταλα. Θα την συναντήσουμε κυρίως στην πεδινή και στην ημιορεινή ζώνη.

Ricinus communis

Ρετσινολαδιά, Ριτσινολαδιά, Κουτσουνιά
Δένδρο που φτάνει και ξεπερνά τα 4 μέτρα σε ύψος. Φέρει φύλλα σε σχήμα παλάμης που έχουν από 5 μέχρι 9 οδοντωτούς λοβούς. Ταξιανθίες επάκριες ή μασχαλιαίες που στην βάση τους βρίσκονται τα αρσενικά άνθη και στην κορυφή τους τα θηλυκά. Την Ρετσινολαδιά συνήθως θα την συναντήσουμε στην πεδινή ζώνη. Η άνθηση της ξεκινάει τον Φεβρουάριο και κρατά μέχρι τον επόμενο Οκτώβρη.

Erica manipuliflora

Ρείκι

Πολυετής θάμνος που σε μέγεθος φτάνει το 1 μέτρο. Ανθίζει από τέλη Αυγούστου μέχρι και τον Νοέμβριο. Τα άνθη του φέρονται σε μακριές ταξιανθίες, είναι ρόδινα και κρέμονται σαν καμπανούλες. Θα το συναντήσουμε σε πετρώδη εδάφη και γενικότερα σε φρυγανότοπους κυρίως στην ημιορείνη και ορεινή ζώνη. 

Salvia fruticosa

Φασκομηλιά, Αλιφασκιά
Είναι το φυτό που κατά τον Λιναίο ονομάστηκε Salvia triloba από τα χαρακτηριστικά τρίλοβα φύλλα της. Πολυετής θάμνος που ευδοκιμεί σε πετρώδη πλαγιές και γενικότερα σε φρυγανότοπους. Σε ύψος φτάνει το 1 μέτρο. Όπως και στην φασκομηλιά την μηλοφόρο (Salvia pomifera), έτσι και στην αλιφασκιά εμφανίζεται κηκίδιο εντόμου που μοιάζει με μικρό μήλο. Ανθίζει τους ανοιξιάτικους μήνες.

Narcissus serotinus

Νάρκισσοι, Μανουσάκια
Συνήθως λέγοντας Μανουσάκια αναφερόμαστε στον Νάρκισσο Narcissus tazetta. Ο Narcissus serotinus είναι φθινοπωρινής άνθισης. Θα δούμε τα άνθη του από τον Οκτώβριο έως τις αρχές Δεκεμβρίου. Η άνθηση του προηγείται των φύλλων. Τα άνθη φέρονται σε πολύ λεπτούς ποδίσκους. Κάθε ποδίσκους φέρει το πολύ δύο άνθη. Η στεφάνη είναι κίτρινη προς πορτοκαλί. Ευδοκιμεί στην πεδινή και στις αρχές της ημιορεινής ζώνης. 

Bellis sylvestris

Άστρο
Αυτή η Bellis είναι η μοναδική μαργαρίτα με φθινοπωρινή άνθιση. Το ύψος του ποδίσκου φτάνει το πολύ τα 30 cm. Η άνθιση της ξεκινάει τον Οκτώβρη και κρατά μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Ευδοκιμεί στην πεδινή και στην ημιορεινή ζώνη. Τα συγκεκριμένα φυτά τα φωτογραφίσαμε σε πετρώδη τοποθεσία.

Salvia verbenaca

Το φυτό αυτό το έχουμε συναντήσει με τις κοινές ονομασίες Γοργογιάννης και Ιεροβότανο όπως ακριβώς και το Verbena officinalis. Βιβλιογραφικά το βρήκαμε και ως άγριος βασιλικός (Αγριολούλουδα της Ελλάδας). Αν και η άνθιση του ξεκινάει από τα τέλη Μαρτίου και κρατά ως τα μέσα Οκτωβρίου, το φωτογραφίσαμε ανθισμένο στο Βουλισμένο Αλώνι (δυτικά του Ηρακλείου), το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Τα άνθη του φυτού ήταν έντονα μπλε σε πολλές περιπτώσεις όμως μώβίζουν. Το Salvia verbenaca ευδοκιμεί σε πετρώδη εδάφη μέχρι την ορεινή ζώνη. Σε ύψος θα φτάσει το πολύ τα 80 cm. Είναι φυτό με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες.

Απελευθέρωση Ορνέων στο Όρος Γιούχτα (Νοέμβριος 2011)

Η εμπειρία μου στην φωτογράφιση πτηνών είναι περιορισμένη και ο εξοπλισμός μου ακατάλληλος. Παρ' όλα αυτά, έτυχε να βρεθώ στην απελευθέρωση άγριων πτηνών στον Γιούχτα στις 6/11/2011. Το σκηνικό ήταν πολύ καλά οργανωμένο και η πρωτοβουλία άψογη. Μπράβο σε όλους που συμμετείχαν. Σας παραθέτω κάποιες φωτογραφίες από τους επιβλητικούς Gyps fulvus.
Καλό Ταξίδι...

Mandragora autumnalis

Μανδραγόρας

Φυτό με πολύ μεγάλα φύλλα που φύονται κατευθείαν από τις ρίζες. Οι ρίζα του έχει μορφή ανθρώπου. Φύεται στην πεδινή και την ημιορεινή ζώνη, σε βραχώδη εδάφη. Είναι φυτό δηλητηριώδης. Η άνθηση του ξεκινάει από τις αρχές Σεπτεμβρίου. 

Nicotiana glauca

Θαμνώδες φυτό που ευδοκιμεί στην πεδινή ζώνη. Φτάνει τα 3 με 4 μέτρα σε ύψος και ανθίζει από τον Φεβρουάριο ως τα τέλη Οκτωβρίου.

Vitex agnus-castus

Λυγαριά
Πολυετής θάμνος, αρωματικός. Το φυτό ευδοκιμεί στην πεδινή ζώνη και ανθίζει από τις αρχές Ιουνίου έως τα τέλη Οκτωβρίου. Οι βλαστοί του είναι πολύ ανθεκτικοί και λυγίζουν εύκολα χωρίς να σπάνε. Το συναντάμε πολύ συχνά σε φαράγγια. Τα άνθη του είναι μπλέ-μώβ, ρόδινα ή λευκά. Τα φυτά που φωτογραφίσαμε τα συναντήσαμε στο φαράγγι του Αγ. Αντωνίου στο Βόρειο Ηράκλειο.

Euphorbia characias

Φλώμος
Πολυετές φυτό που φύεται έως και την ημιορεινή ζώνη. Ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι των Απρίλιο και φυτρώνει σε βραχώδεις περιοχές. Οι βλαστοί του φυτού είναι όρθιοι, η βάση τους ξυλοποιείται και τα κατώτερα  φύλλα πέφτουν.

Rubus sanctus

Βάτος, Βατομουριά
Πολυετές φυτό που το φύεται σε φράχτες, πρανή, σε άκρες δρόμων, και σε ρέματα. Ευδοκιμεί σε χαμηλά υψόμετρα. Η άνθιση του ξεκινάει τον Μάιο και κρατάει μέχρι τον Οκτώβριο. Οι καρποί του φυτού ωριμάζουν το φθινόπωρο όταν πια από κόκκινο χρώμα έχουν γίνει μαύροι γυαλιστεροί.

Centranthus rubber

Ανάλατος, της Παναγιάς το δάκρυ
Βιβλιογραφικά το συναντήσαμε και σαν η κόκκινη βαλεριάνα. Φύεται μέχρι την ημιορεινή ζώνη, σε βραχώδεις περιοχές και σε πρανή. Η άνθιση του ξεκινάει τον Απρίλιο και κρατάει μέχρι τον Αύγουστο. Το βρήκαμε όμως ανθισμένο μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου.

Smilax aspera

Αρκουδόβατος, Σμίλαξ, Ακρέβατος
Αναρριχώμενο φυτό, με φύλλα σε σχήμα βέλους ή καρδιάς. Το φυτό είναι δίοικο και οι καρποί στο θηλυκό είναι κόκκινες ράγες. Το συναντάμε κυρίως στην πεδινή ζώνη. Ανθίζει από τον Αύγουστο μέχρι τον Νοέμβριο.

Cymbalaria muralis

Κυμβαλάρια
Πολυετές φυτό που ζει κυρίως σε τοίχους και βράχους. Το συναντήσαμε στο χωριό Πυργού Ηρακλείου.

Scilla autumnalis

Σκίλλα η νάνα (Φθινοπωρινή)
Πολυετές, βολβόριζο φυτό που φύεται στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη. Ανθίζει τους φθινοπωρινούς μήνες.  Άνθη ρόδινα ή μώβ απόχρωσης με σκουρόχρωμους ανθήρες. Η άνθηση προηγείται της ανάπτυξης των φύλλων. Το φυτό φτάνει το πολύ τα 20 με 30 εκατοστά σε ύψος.

Cyclamen graecum

Κυκλάμινο το Ελληνικό
Έχει φύλλα καρδιοειδή που η κάτω τους επιφάνεια είναι κοκκινωπή. Η άνθιση του πολλές φορές ξεκινάει από τον Αύγουστο, αλλά κυριαρχεί τους φθινοπωρινούς μήνες. Φύεται από τα χαμηλά υψόμετρα και σε όλη την ημιορεινή ζώνη. Βιότοπος του είναι οι πετρώδεις τοποθεσίες.

Colchicum pusillum

"και κανείς δεν κατάφερε από τόσον χειμώνα
 κι από τόσους βοριάδες, μ’ ακούς;
 Νά τινάξει λουλούδι, μόνο εμείς, μ’ ακούς;"

Κολχικό μικροφυές
Φυτό που φτάνει τα 10 εκατοστά. Τα πρώτα φύλλα εμφανίζονται μαζί με τα άνθη του. Το συναντήσαμε σε πετρώδης περιοχή στο τέλος της ημιορεινής ζώνης. Ανθίζει από τα τέλη Σεπτεμβρίου.